Çadır iklimlendirme (HVAC) sadece içeriye “soğuk/sıcak üflemek” değildir. Hacim hesabı (m³), infiltrasyon (hava kaçağı), insan yükü, ekipman ısısı, yoğuşma riski ve dağıtım geometrisi birlikte kurgulanmadığında konfor dalgalanır, enerji tüketimi yükselir. Bu rehber; etkinlik ve endüstriyel çadır projelerinde doğru kapasiteyi seçmek, hava dağıtımını planlamak ve bütçeyi öngörmek için pratik bir çerçeve sunar. İlgili başlıklar için şu içeriklere de göz atın: Kışlık Çadır & İzolasyon • Endüstriyel Çadır • Etkinlik Çadırı • Zemin Podyum • Koridor & Yürüyüş Yolu
Kısa Özet
- Kapasite hesabında: Hacim (m³) + sızdırmazlık + kişi/ekipman yükü ve iklim bölgesi birlikte değerlendirilir.
- Konforun %70’i dağıtımdan gelir: tekstil kanal, difüzör, dönüş havası ve basınç zonları doğru tasarlanmalı.
- Kışın yoğuşma için: Thermoroof + iç liner ve dengeli hava hareketi şart.
- Bütçeyi paket yaklaşımıyla planlayın: cihaz(lar) + kanal/dağıtım + elektrik/jeneratör + montaj/lojistik.
- Şehir bazlı teslim ve servis için: İstanbul • Ankara • İzmir • Bursa • Antalya
1) Kapasite Nasıl Hesaplanır? (Isı Kazancı ve Kayıplar)
Temel Parametreler
- Hacim (m³): Geniş açıklıklı çadırlarda yükseklik çarpanı büyütür; yalnızca m² ile hesap yetersiz kalır.
- İzolasyon & Sızdırmazlık: Thermoroof, ABS/sandviç panel cephe ve etek brandası kaçakları azaltır (bkz. Kışlık Çadır & İzolasyon).
- İç Yükler: İnsan başına ısı ve nem, ekipman/aydınlatma ısısı.
- İklim & Güneş: Yazın ışınım yükü, kışın ısı kaybı; şeffaf PVC kullanıyorsanız gündüz güneş kazancı artar.
- Kapı Kullanımı: Yük/servis kapıları sık açılıyorsa hava perdesi ve hızlı kapı ile ısı kaçışı kontrol edilir.
Etkinlik ve Endüstriyel Farkı
- Etkinlik: Kısa süreli pik yükler, konfor hassasiyeti yüksek.
- Endüstriyel: Süreklilik, kapı hareketi ve cihaz/insan kaynaklı ısı daha belirleyici.
2) Ekipman Tipleri ve Kullanım Senaryoları
- Paket Tip Klima (DX / Rooftop): Hızlı kurulum, harici/yarı harici konumlandırma; etkinlik ve mevsimlik depo için yaygın.
- Chiller + Fancoil / AHU: Büyük hacimlerde kararlı performans; uzun süreli endüstriyel projelerde verimli.
- VRF/VRV + Kanal: Zonlama esnekliği, ancak geçici yapılarda borulama/kanal lojistik planı istenir.
- Evaporatif Soğutma: Kuru iklimlerde ekonomik soğutma; nem kontrolü gerektiğinde sınırlıdır.
- Isıtma (Sıcak Hava Üfleyici/Indirect Heater): Kış etkinlikleri ve endüstriyel ön ısıtma için pratik.
Not: Cihaz seçimi tek başına çözüm değildir. Asıl farkı hava dağıtımı yaratır. Aşağıdaki adımı atlamayın.
3) Hava Dağıtımı: Konforun Kalbi
- Dağıtım Geometrisi: Tek noktadan üfleme yerine omurga kanal + tekstil kanal/difüzörler ile homojen yayılım.
- Tekstil Kanal (Fabric Duct): Hafif, hızlı montaj; yoğuşma riskini azaltır, esnek yönlendirme sağlar.
- Dönüş Havası: Yeterli dönüş noktası yoksa basınç dengesizliği ve “çekiş” hissi oluşur.
- Zonlama: Banket alanı, sahne, servis/arka alan, fuar koridorları gibi zonlarda farklı debi ve sıcaklık setleri.
- Gürültü: Etkinliklerde ses–ışık sistemlerine yakın bölgede akustik tedbir ve düşük hız tercih edin.
İç Liner ve Lamba Dizilimi
İç tavan/liner, hava akışını yönlendirir; aydınlatma ve truss yerleşimiyle birlikte düşünülmelidir (→ Etkinlik Çadırı).
4) Yoğuşma ve Nem Yönetimi (Kış Odaklı)
- Thermoroof + İç Tavan: Çatı yüzeyini sıcak tutarak damlama riskini düşürür (→ Kışlık Çadır & İzolasyon).
- Hava Sirkülasyonu: Tavanda sıcak hava göllenmesini kırın; yavaş, sürekli sirkülasyon tercih edin.
- Nem: Etkinliklerde kişi yoğunluğu; endüstride proses nemi etkendir. Gerekirse nem alma modülü planlayın.
- Sızdırmazlık: Kapı fitilleri, etek brandası ve podyumla cereyanı azaltın (→ Zemin Podyum).
5) Güç, Jeneratör ve Elektrik Altyapısı
- Güç İhtiyacı: HVAC, aydınlatma, ses/ışık ve işletme makineleri için ayrı hatlar planlayın.
- Jeneratör: Pik akımlara ve eşzamanlı yüklere göre boyutlandırın; yumuşak yol verme tercih edin.
- Kablo Yönetimi: Podyum altı kanallar veya kablo köprüleriyle güvenli geçiş (→ Zemin Podyum).
- Yedeklilik: Kritik üretim veya VIP etkinliklerde yedek cihaz veya by-pass hattı düşünebilirsiniz.
6) Kurulum, Lojistik ve Şehir Planı
- Cihaz Konumu: Çadır dışına/yanına konumlanan paketler için hortum/kanal kısa ve düz olsun; keskin dönüşlerden kaçının.
- Erişim & Bakım: Filtre ve servis erişimi için minimum boşlukları bırakın.
- Şehir Bazlı Lojistik: Nakliye rotası, vinç erişimi ve rüzgâr–güneş yönüne göre giriş/egzoz konumlandırın: İstanbul • Ankara • İzmir • Bursa • Antalya
7) Bütçe: Kalemler ve Formül
Toplam HVAC Paketi ≈ Cihaz(lar) + Dağıtım (kanal/tekstil/difüzör) + Elektrik/Jeneratör + Montaj & Lojistik
- Cihaz Seçimi: DX/rooftop, chiller+fancoil, ısıtıcılar.
- Dağıtım: Tekstil kanal/difüzör, dönüş hava menfezleri, geçiş/delik–flanş aparatları.
- Elektrik: Güç kabloları, termik manyetik koruma, pano ve ayrı hat.
- Lojistik: Nakliye, vinç–elevatör, sahada kurulum süresi. m² başı kaba karşılaştırma yerine senaryo bazlı yaklaşım kullanın (→ Çadır Fiyatları Rehberi (2025)).
8) Örnek Senaryolar (Hızlı Kılavuz)
A) 300 Kişi Banket – Kış Akşamı
- Thermoroof + iç liner, paket tip ısıtıcı + tekstil kanal, girişte hava perdesi
- Zemin podyum ve Koridor & Yürüyüş Yolu ile rüzgâr/yağmur kırma
- İlgili: Etkinlik Çadırı
B) E-Ticaret Deposu – 12 Ay Operasyon
- Chiller + fancoil veya rooftop set; yük kapılarında hızlı kapı + hava perdesi
- ABS/sandviç panel cephe ile sızdırmazlık; yoğuşma için iç tavan
- İlgili: Endüstriyel Çadır • Kışlık Çözümler
C) Lansman & Fuar – Gündüz Isınım, Akşam Soğutma
- Rooftop + kanal/difüzör; sahne/ziyaretçi yoğun bölgeye zonlama
- Şeffaf PVC paneller varsa gündüz güneş yükünü hesaba katın
- İlgili: Etkinlik Çadırı
